حفره یا پوسیدگی چیست؟
حفره‌ها یا پوسیدگی‌های دندانی، سوراخ‌هایی در دندان‌ها هستند که در اثر پوسیدگی ایجاد می‌شوند.ایمپلنت اقساطی در رشت حفره‌ها نتیجه پوسیدگی دندان است که با گذشت زمان بدتر می‌شوند. در نهایت، حفره کل دندان را می‌خورد و باعث می‌شود که دندان بیفتد یا توسط دندانپزشک کشیده شود.
عوامل ژنتیکی می‌تواند در پوسیدگی دندان کودکان نقش داشته باشند. اما تقریباً از همه پوسیدگی‌ها می‌توان با مراقبت‌های بهداشتی مناسب دهان و دندان جلوگیری کرد.
پوسیدگی چگونه ایجاد می‌شوند؟
پوسیدگی‌ها در اثر رشد باکتری ایجاد می‌شوند که مینای دندان یا سطح محافظ سخت دندان را از بین می‌برد. باکتری‌ها قندهای باقی مانده از غذا یا نوشیدنی‌ها را می‌خورند و با ضایعات اسیدی که از خود به جا می‌گذارند به آرامی مینای محافظ را از بین می‌برند.
همین باکتری پلاک تولید می‌کند. پلاک یک ماده گچی مایل به زرد است که به دندان‌ها می‌چسبد و به مرور زمان مینای دندان را تخریب می‌کند. حتی با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن عالی، پلاک همچنان می‌تواند به دندان‌ها بچسبد، به همین دلیل مراجعه به دندانپزشک برای کودکان و بزرگسالان اهمیت زیادی دارد.
دندانپزشکان می‌توانند پلاک را از روی دندان‌ها پاک کنند. اگر پلاک روی دندان باقی بماند، می‌تواند منجر به التهاب لثه، بیماری پریودنتیت و سایر مشکلات و بیماری‌های لثه شود. همچنین با گذشت زمان، این امر باعث پوسیدگی دندان و ایجاد حفره یا سوراخ در دندان می‌شود. حفره‌های بسیار جدی در نهایت تمام دندان را می‌گیرند و باعث عفونی شدن ریشه و از بین رفتن آن می‌شود. تنها راه درمان در این شرایط کشیدن دندان شیری است.
درمان پوسیدگی دندان‌های شیری
اگر کودک شما حفره‌ای در دندان‌های شیری خود دارد، دندانپزشک و تیم دندانپزشکی او از ابزار و تجهیزات خود برای اصلاح مؤثر این مشکل با کمترین حالت تهاجمی استفاده می‌کنند.
دندانپزشک در صورت امکان از کشیدن دندان خودداری می‌کند. درست است که دندان‌های شیری در نهایت می‌افتند، اما مهم است که اجازه دهید دندان‌های شیری به طور طبیعی بیفتند، زیرا این دندان‌ها به عنوان مکان‌هایی برای دندان‌های دائمی عمل می‌کنند. باید زمان کافی برای رشد جمجمه و استخوان‌های فک وجود داشته باشد تا دندان‌های دائمی بزرگتر را در خود جای دهند. همچنین کودک شما برای خوردن، جویدن، بلعیدن و صحبت کردن به دندان‌های شیری نیاز دارد. در حالی که کشیدن دندان در برخی موارد نادر ضروری است، اما دندانپزشک معمولاً می‌تواند پوسیدگی را با استفاده از پر کردن دندان، درمان کند.
پر کردن دندان شیری کودکان
برای جلوگیری از پیشرفت پوسیدگی دندان کودک ممکن است نیاز به پر کردن دندان توسط دندانپزشک باشد. دندانپزشک دندان پوسیده را سوراخ کرده و دوباره آن را با کامپوزیت دندان پر می‌کنند. پر کردن معمولا با مواد کامپوزیت سفید یا با فلز آمالگام انجام می‌شود. پرکردگی‌های فلزی به دلیل رنگ آن بیشتر دیده می‌شوند بنابراین والدین بسیاری از کودکان پرکننده سفید را انتخاب می‌کنند که با دندان‌ها ترکیب شوند. با این حال، پرکننده‌های فلزی معمولا ارزان تر هستند و دوام بیشتری دارند.
در ابتدا از بی حسی موضعی در ناحیه مورد نظر استفاده می‌شود تا کودک دردی احساس نکند. برخی از دندانپزشکان نیز از اکسید نیتروژن استفاده می‌کنند که به عنوان گاز خنده نیز شناخته می‌شود. این گاز به آرام کردن بیماران کمک کرده و احساس راحتی برای آنها ایجاد می‌کند. اگر درمان دندان‌ها تهاجمی تر باشد، ممکن است نیاز به آرام بخشی کامل داشته باشید که تحت نظارت متخصص بیهوشی مجاز در یک مرکز دارای مجوز انجام می‌شود. آرام بخشی کامل بهترین گزینه برای کودکانی است که دندان‌های پوسیده زیادی دارند. زیرا این کودکان به زمان طولانی تری برای ترمیم دندان‌هایشان نیاز دارند. مدت زمان بیشتر ممکن است باعث ترس یا اضطراب در کودکان شود.
قبل از شروع هر روشی، دندانپزشک اطفال گزینه‌های درمانی را توضیح می‌دهد و به شما کمک می‌کند تا بهترین گزینه را انتخاب نمایید. این متخصصین دندانپزشکی با کودک به شیوه ای رفتار می‌کنند که اضطراب و ترس کودک از بین برود. با این کار کودکان تجربه ای خوب و خوشایند از درمان دندان‌های خود بدست می‌آورند.
چگونه از پیشرفت پوسیدگی دندان کودک جلوگیری کنیم؟
پوسیدگی دندان قابل پیشگیری است. در حالی که ژنتیک عامل کوچکی در سلامت دندان‌های کودک شما است، مراقبت‌های بهداشتی دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک مهم‌ترین بخش پیشگیری از پوسیدگی دندان‌های شیری است.
برای جلوگیری از پوسیدگی دندان‌های شیری کودکان و تاثیر مثبت آن در دندان‌های بزرگسالی آنها این مراحل را انجام دهید:
- به محض رویش دندان‌ها شروع به تمیز کردن کنید.
- تا ۳ سالگی از خمیر دندان استفاده نکنید. بعد از ۳ سالگی مقدار کمی به اندازه نخود مشکلی ایجاد نمی کند.
- هنگامی که کودک شما به اندازه کافی بزرگ شد و توانست مسواک خود را در دست بگیرد، به او آموزش دهید که ۲ بار در روز مسواک بزند. باید با دقت مواظب او باشید تا مطمئن شوید که هر دندان را مسواک زده و خمیر دندان را به طور کامل با آب بشوید. نباید خمیر دندان را قورت بدهد.
- از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید.
- مصرف شکر را محدود کرده و به کودکتان مقدار زیادی سبزیجات تازه و غلات کامل بدهید تا یک رژیم غذایی سالم داشته باشد.
- قندهای موجود در غذاها و نوشیدنی‌ها عامل اصلی پوسیدگی دندان هستند. شکر فقط در آب نبات و نوشابه نیست. شکر در بسیاری از غذاها از جمله شیر، آب میوه، میوه‌ها، ماست‌ها و خیلی چیزهای دیگر یافت می‌شود.
برای جلوگیری از پیشرفت پوسیدگی دندان کودک کدام غذاها مناسب هستند؟
در زیر غذاهای مفید برای دندان‌های کودکان آورده شده است:
- میوه‌ها و سبزیجات غنی از فیبر: میوه‌ها و سبزیجات خام ترد مانند سیب، هویج، کرفس و کلم بروکلی جریان بزاق را تحریک می‌کنند و یک میان وعده خوشمزه و سالم هستند.
- آنتی اکسیدان‌ها: انگور، کشمش، لوبیا، آجیل
- لبنیات غنی از کلسیم: شیر، پنیر و ماست بدون قند. اما شیرهای طعم دار را محدود کنید.
- سبزیجات برگدار غنی از کلسیم: اسفناج، کلم پیچ، شاتوت و کلم
- غذاهای حاوی ویتامین D: ماهی و تخم مرغ
- پروبیوتیک‌ها: ماست، کلم ترش
راه‌های درمان پوسیدگی دندان کودکان توسط دندانپزشک اطفال
دندانپزشکان اطفال درمان‌هایی مانند ترمیم و اعمال درمان‌های محافظتی دیگر بر اساس نیاز بیمار را ارائه می‌دهند. دندانپزشکان مشکلات را شناسایی و روش درمانی را تشخیص می‌دهند. سپس اقدام به درمان می‌کنند. همچنین در مواردی ممکن است داروهایی تجویز کرده و در صورت لزوم اقدامات جراحی را انجام می‌دهند. در ادامه برخی از اقدامات دندانپزشکی که دندانپزشکان اطفال انجام می‌دهند آورده شده است.
پرکردن دندان کودکان
از آنجایی که دندان‌های کودکان مستعد پوسیدگی هستند، یکی از رایج‌ترین روش‌های دندانپزشکی کودکان پرکردن یا ترمیم دندان است. در این روش دندانپزشکان پوسیدگی را تراشیده و حفره را پر می‌کنند.
جرم گیری دندان کودکان
در طول جرم گیری معمولی، دندانپزشکان اطفال معاینه فیزیکی دهان را انجام می‌دهند و پلاک یا تارتار ایجاد شده را برای محافظت از دندان‌های کودکان در برابر پوسیدگی زودرس از بین می‌برند.
کشیدن دندان کودکان
اگر دندان کودک عفونی شود یا فضای دهان برای رویش سایر دندان‌ها کافی نباشد، دندانپزشک اطفال ناحیه را بی حس کرده و دندان را بیرون می‌آورد.
روکش دندانی
یکی دیگر از روش‌های رایج دندانپزشکی کودکان، قرار دادن روکش دندان بر روی دندانی است که به شدت عفونی شده است. در این شرایط برای از بین بردن پوسیدگی‌های زیاد قسمت زیادی از دندان را می‌تراشند. برای حفظ ساختار دندان، از روکش روی آن استفاده می‌کنند.
درمان کانال‌های ریشه یا عصب کشی دندان کودکان
اگرچه این روش رایج نیست، اما در برخی از کودکان برای ترمیم دندان‌هایی که آسیب شدید دیده اند و دندان در معرض خطر افتادن یا ایجاد مشکلات دیگر است امکان دارد به عصب کشی نیاز داشته باشند.
محافظ‌های دهان
بسیاری از کودکانی که در ورزش دو و میدانی یا تکواندو و کاراته فعالیت می‌کنند، به دندانپزشک مراجعه کرده تا محافظ دهانی که به طور حرفه ای ساخته شده است به آنها داده شود. این محافظ‌ها از دندان‌ها، فک، لثه‌ها و صورت در صورت آسیب کمک می‌کند.
فاصله‌دهنده یا اسپیسر
اگر دندان شیری کشیده شود و یا زودتر از موعد بیفتد، ممکن است برای جلوگیری از ازدحام بیش از حد و بهم ریختگی دندان‌های دائمی، یک اسپیسر برای باز نگه دارنده لثه در جای خالی دندان شیری قرار بدهند.
آیا دندان‌های شیری می‌توانند دچار حفره یا پوسیدگی شوند؟
دندان‌های شیری می‌توانند دچار پوسیدگی شوند. طبق گزارش آکادمی دندانپزشکی کودکان آمریکا در سال ۲۰۲۲، حدود ۶۰ درصد از کودکان آمریکایی تا سن ۵ سالگی دچار حفره دندانی شده‌اند. در حالی که پوسیدگی دندان کاملاً قابل پیشگیری است، کمبود آموزش و دسترسی مقرون به صرفه به دندانپزشکان باعث شده است که در سال‌های اخیر شیوع پوسیدگی دندان در کودکان افزایش یابد.
پوسیدگی دندان اطفال که به عنوان پوسیدگی دندان شیشه شیر نیز شناخته می‌شود، یکی از علل شایع پوسیدگی زودرس دندان در نوزادان و کودکان نوپا است. این پوسیدگی زودرس در اثر مکیدن طولانی مدت بطری پر از شیر، آب میوه یا نوشیدنی‌های دیگر به غیر از آب ایجاد می‌شود، به خصوص اگر کودک را با شیشه بخوابانید. قندهایی که به طور طبیعی در این نوشیدنی‌ها وجود دارند در اطراف دندان‌های جدید کودک جمع شده و باعث پوسیدگی آنها می‌شوند. آغشته کردن پستانک به شکر شربت نیز می‌تواند همین مشکلات را ایجاد کند.
راه‌های جلوگیری از پوسیدگی دندان‌های کودکان نوپا
برای جلوگیری از پوسیدگی دندان شیشه شیر، هرگز کودک خود را با شیشه نخوابانید. هرگز پستانک را در شکر، عسل یا سایر شیرینی‌ها فرو نکنید. آب میوه و نوشابه را محدود کنید و مصرف قند فرزندتان را تا حد امکان پایین نگه دارید.
مسواک زدن را به محض ظاهر شدن اولین دندان شروع کنید، با یک پارچه تمیز دندان‌های کودک را تمیز کنید و کم کم به سمت مسواک نرم پیش بروید. در عرض شش ماه تا یک سال بعد از رشد اولین دندان شیری به دندانپزشک مراجعه کنید.
پوسیدگی دندان‌های کودکان رایج بوده اما قابل پیشگیری است. با آموزش مناسب، دسترسی به دندانپزشکی با کیفیت و مقرون‌به‌صرفه و رژیم غذایی سالم، همه کودکان می‌توانند یک عمر از سلامت دهان و دندان عالی برخوردار شوند.
آیا پوسیدگی دندان‌های شیری باید درمان شود؟
درست است که دندان‌های شیری می‌افتند، اما باید از آنها مراقبت شود. جلوگیری از پوسیدگی دندان‌های شیری برای سلامت آینده دندان‌های بزرگسال آنها بسیار مهم است. هنگامی که دندان‌های شیری پوسیده می‌شوند، این امر می‌تواند باعث رشد نامناسب دندان‌های دائمی شود. رشد نامناسب می‌تواند باعث مشکلات سلامتی در مراحل بعدی زندگی شود و به ارتودنسی گران قیمت یا حتی جراحی و همچنین درد و ناراحتی منجر شود.
معایب پوسیدگی در دندان‌های شیری
- اختلال در رشد گفتار یا اختلالات گفتاری
- درد هنگام گاز گرفتن و جویدن غذا
- درد مزمن، التهاب دندان‌ها و لثه‌ها
- سردرد و درد فک
- حساسیت به گرما یا سرما در دندان‌ها
- بوی بد دهان
- رشد نامناسب دندان‌های بالغ که نیاز به مراقبت‌های تهاجمی ارتودنسی یا جراحی دارند.
- گسترش پوسیدگی به دندان‌های دیگر یا عفونت دندان‌های دائمی
- عفونت دندان یا لثه
مراقبت‌های دندان‌های کودکان
کودک شما خواه علائم پوسیدگی داشته باشد یا نه باید هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کند. جرم گیری و معاینات منظم بخش مهمی از سلامت دهان و دندان است. به دندانپزشک و تیم آنها این امکان را می‌دهد که علائم هشدار دهنده پوسیدگی را مشاهده کرده و با جرم گیری دقیق، درمان‌ها و هرگونه مداخلات دیگر را انجام داده و از گسترش پوسیدگی جلوگیری کنند.
در فاصله زمانی بین مراجعه به دندانپزشک، مطمئن شوید که کودک شما هر روز مسواک زده و نخ دندان می‌کشد. مراقب هرگونه نشانه پوسیدگی باشید و در صورت مشاهده، کودک خود را در فاصله زمانی زودتر در بین ویزیت‌های منظم نزد دندانپزشک ببرید.
علائم پوسیدگی دندان کودکان که با چشم دیده می‌شود؟
هنگامی که صحبت از پوسیدگی دندان‌های کودکان به میان می‌آید، علائم خاصی وجود دارد که با چشم غیر مسلح نیز قابل مشاهده است.
مراقب لکه‌های سفید گچی روی دندان باشید. این لکه‌ها به دلیل کمبود کلسیم و تجمع پلاک روی دندان‌ها ایجاد و منجر به از بین رفتن مینای دندان می‌شود. پوسیدگی دندان را می‌توان در مرحله اولیه با تنظیم رژیم غذایی، افزودن مکمل‌های کلسیم، فلوراید، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم تر، کند یا معکوس کرد. با ادامه روند دمینرالیزاسیون، مینای دندان بیشتر تجزیه می‌شود.
در مرحله پیشرفته تر پوسیدگی، ضایعات شروع به تشکیل روی سطح دندان می‌کنند. لکه‌های قهوه‌ای روشن روی دندان‌های کودک ظاهر می‌شوند. با بدتر شدن پوسیدگی، لکه‌ها قهوه ای تیره تر و در نهایت سیاه می‌شوند. کودک ممکن است از درد دندان، التهاب لثه، مشکل در جویدن یا بلع، سردرد و درد فک شکایت کند.
در نهایت، پوسیدگی تمام مینای دندان را از بین برده و به قسمت بعدی یعنی عاج می‌رسد. عاج ماده ای بین سطح مینای دندان و قسمت داخلی پالپ دندان است. هنگامی که پوسیدگی به عاج رسید، پوسیدگی به عنوان یک حفره در نظر گرفته می‌شود که باید تمیز و پر شود. در این مرحله، دندان ممکن است نسبت به سرما یا گرما حساس تر شده و باعث درد مداوم شود. ممکن است لکه‌های قهوه ای تیره یا سیاه روی سطح مشاهده کنید. اگر درمان نشود، پوسیدگی به مرکز پالپ دندان گسترش می‌یابد که فقط با عصب کشی قابل درمان است. در نهایت این پوسیدگی باعث آبسه دندان شده که یا دندان میافتد و یا توسط دندانپزشک کشیده می‌شود.
علائم پوسیدگی دندان کودکان که با چشم دیده نمی شود؟
به یاد داشته باشید که تمام پوسیدگی‌های دندانی با چشم قابل مشاهده نیستند. علائم دیگری وجود دارند که ممکن است نشان دهنده پوسیدگی یا حفره در دندان‌های کودک شما باشد و باید به آنها توجه کنید. در ادامه رایج ترین علائم پوسیدگی دندان کودکان را می‌خوانیم.
- حساسیت به گرما یا سرما روی دندان‌ها
- لثه ملتهب
- درد یا ناراحتی در دندان‌ها یا لثه‌ها
- سردرد یا درد فک
- بوی بد دهان
- طعم ترش در دهان
اگر کودک شما از این موارد شکایت داشت فوراً آنها را برای ارزیابی و بررسی دقیق تر نزد دندانپزشک ببرید.
آیا در دندان‌های جلویی کودکان حفره ایجاد می‌شود؟
بله، پوسیدگی می‌تواند در همه دندان‌ها ایجاد شود. پوسیدگی‌های دندان‌های پرمولر و آسیاب به دلیل موقعیت قرارگیری آنها در دهان که تمیز کردن آنها را سخت‌تر می‌کند و داشتن حفره‌ها و شیارهایی که به گاز گرفتن و جویدن غذا کمک می‌کنند، شایع‌تر هستند. این دندان‌ها فضای ایده آلی برای رشد باکتری‌ها را ایجاد می‌کنند. از آنجایی که دندان‌های جلویی صاف‌تر هستند و شیارهای کمتری دارند، محل‌های کمتری برای رشد باکتری‌ها و پوسیدگی دندان‌ها دارند. با این حال، دندان‌های جلو قطعا می‌توانند پوسیدگی داشته باشند. دلیل رایج برای ایجاد حفره در دندان‌های جلویی استفاده طولانی مدت از شیشه پر از شیر یا آب میوه است که می‌تواند باعث ایجاد حفره بین دندان‌ها شود.
ثبت شرکت در منطقه آزاد ارس