شرکت تعاونی شرکتی است که بین اشخاص حقیقی، برای فعالیت در امور مربوط به تولید و توزیع،در جهت اهداف مصرح در قانون بخش تعاونی،به منظور بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی اعضاء از طریق همکاری و تشریک مساعی آن ها،با رعایت قانون مزبور،تشکیل می شود. ثبت شرکت در شرکت تعاونی ، حداقل شرکا 7 نفر ، حداقل سرمایه محدودیت ندارد و حداقل هیات مدیره یا مدیران 1 نفر یا بیشتر است . میزان مسئولیت هر یک از شرکا ، در صورت سهامی بودن به میزان مبلغ اسمی هر سهامدار و در غیر سهامی ، با توجه به تراضی شرکا در اساسنامه است.
فقط اشخاص حقیقی، یعنی افراد انسانی، می توانند به تشکیل شرکت تعاونی اقدام کنند و به عضویت آن درآیند.این مطلب از منطوق ماده 8 قانون بخش تعاونی که می گوید:"عضو در شرکت های تعاونی،شخصی است حقیقی"مستفاد می شود.
با استناد به قانون اساسی که مقرر می دارد : " بخش تعاونی شامل شرکت ها و موسسات تعاونی تولید و توزیع است که در شهر و روستا بر طبق ضوابط اسلامی تشکیل می شود " ، انواع شرکت های تعاونی را می توان در چار گروه ذیل جای داد :
1- شرکت های تعاونی تولید شهری ؛
2- شرکت های تعاونی توزیع شهری ؛
3- شرکت های تعاونی تولید روستایی ؛
4- شرکت های تعاونی توزیع روستایی.
طبق قانون بخش تعاونی ، تعاونی های تولید شامل تعاونی هایی است که در امور مربوط به کشاورزی ، دامداری ، دامپروری ، پرورش و صید ماهی ، شیلات ، صنعت ، معدن ، عمران شهری و روستایی و عشایری و نظایر این ها فعالیت می کنند .
همچنین، تعاونی های توزیع عبارت اند از تعاونی هایی که نیاز مشاغلل تولیدی یا مصرف کنندگان عضو را در چهارچوب مصالح عمومی و به منظور کاهش هزینه ها و قیمت ها تامین می کنند.
- جایگاه شرکت تعاونی در قانون تجارت
ماده 20 قانون تجارت، شرکت تعاونی را نیز یکی از انواع شرکت تجاری معرفی نموده و احکام آن را در پنج ماده از ماده 190 تا 194 بیان نموده است . معذلک تصویب قانون شرکت های تعاونی در سال 1350 و قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران در سال 1370 موجب جدایی شرکت های تعاونی از پیکره قانون تجارت شده است.
این دو قانون مقررات راجع به شرکت سهامی خاص را با تغییراتی اندک بر شرکت تعاونی حاکم نموده اند. از جمله تغییرات مهم آن است که برخلاف شرکت سهامی هر شریک فارغ از تعداد سهم فقط یک رای دارد.
- وجه امتیاز اساسی شرکت تعاونی با دیگر انواع شرکت
وجه مشترک شرکت های تجاری آن است که شرکا سرمایه ای را گرد می آورند تا آن را به کار انداخته و سود حاصل از آن را در فواصل زمانی معین میان خود تقسیم نمایند. هدف شرکت تعاونی نیز به دست آوردن نفع مادی است اما این نفع در چهره سود به مفهوم حسابداری تجلی نمی یابد بلکه در چهره هزینه کمتر متجلی می گردد. مثلاَ فرض کنید فروشنده مواد غذایی کالا را از تولید کننده خریداری می کند و با سود 20% به مصرف کنندگان می فروشد. بدیهی است برای مصرف کننده مقدور نیست که برای خریدهای جزئی به تولیدکننده مراجعه نموده و 20% سود پرداختی به فروشنده را صرفه جویی کند اما این امکان وجود دارد که اهالی یک محل با آوردن سرمایه های جزیی شرکتی ایجاد نمایند که وظیفه آن خرید مایحتاج عمومی از تولیدکننده و آنگاه فروش آن به شرکای شرکت به قیمت تمام شده باشد. اعضای شرکت بر این باورند که این سرمایه گذاری جزئی که نتیجه آن خرید مایحتاج روزانه به قیمت ارزانتر است، در مجموع به نفع آن هاست. البته واضح است که در شرکتی با این وظیفه سود قابل تقسیمی در پایان سال مالی وجود نخواهد داشت. این ویژگی، وجه امتیاز اساسی شرکت تعاونی با دیگر انواع شرکت است.
شرکت تعاونی شرکتی است که بین اشخاص حقیقی، برای فعالیت در امور مربوط به تولید و توزیع،در جهت اهداف مصرح در قانون بخش تعاونی،به منظور بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی اعضاء از طریق همکاری و تشریک مساعی آن ها،با رعایت قانون مزبور،تشکیل می شود. ثبت شرکت در شرکت تعاونی ، حداقل شرکا 7 نفر ، حداقل سرمایه محدودیت ندارد و حداقل هیات مدیره یا مدیران 1 نفر یا بیشتر است . میزان مسئولیت هر یک از شرکا ، در صورت سهامی بودن به میزان مبلغ اسمی هر سهامدار و در غیر سهامی ، با توجه به تراضی شرکا در اساسنامه است.
فقط اشخاص حقیقی، یعنی افراد انسانی، می توانند به تشکیل شرکت تعاونی اقدام کنند و به عضویت آن درآیند.این مطلب از منطوق ماده 8 قانون بخش تعاونی که می گوید:"عضو در شرکت های تعاونی،شخصی است حقیقی"مستفاد می شود.
با استناد به قانون اساسی که مقرر می دارد : " بخش تعاونی شامل شرکت ها و موسسات تعاونی تولید و توزیع است که در شهر و روستا بر طبق ضوابط اسلامی تشکیل می شود " ، انواع شرکت های تعاونی را می توان در چار گروه ذیل جای داد :
1- شرکت های تعاونی تولید شهری ؛
2- شرکت های تعاونی توزیع شهری ؛
3- شرکت های تعاونی تولید روستایی ؛
4- شرکت های تعاونی توزیع روستایی.
طبق قانون بخش تعاونی ، تعاونی های تولید شامل تعاونی هایی است که در امور مربوط به کشاورزی ، دامداری ، دامپروری ، پرورش و صید ماهی ، شیلات ، صنعت ، معدن ، عمران شهری و روستایی و عشایری و نظایر این ها فعالیت می کنند .
همچنین، تعاونی های توزیع عبارت اند از تعاونی هایی که نیاز مشاغلل تولیدی یا مصرف کنندگان عضو را در چهارچوب مصالح عمومی و به منظور کاهش هزینه ها و قیمت ها تامین می کنند.
- جایگاه شرکت تعاونی در قانون تجارت
ماده 20 قانون تجارت، شرکت تعاونی را نیز یکی از انواع شرکت تجاری معرفی نموده و احکام آن را در پنج ماده از ماده 190 تا 194 بیان نموده است . معذلک تصویب قانون شرکت های تعاونی در سال 1350 و قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران در سال 1370 موجب جدایی شرکت های تعاونی از پیکره قانون تجارت شده است.
این دو قانون مقررات راجع به شرکت سهامی خاص را با تغییراتی اندک بر شرکت تعاونی حاکم نموده اند. از جمله تغییرات مهم آن است که برخلاف شرکت سهامی هر شریک فارغ از تعداد سهم فقط یک رای دارد.
- وجه امتیاز اساسی شرکت تعاونی با دیگر انواع شرکت
وجه مشترک شرکت های تجاری آن است که شرکا سرمایه ای را گرد می آورند تا آن را به کار انداخته و سود حاصل از آن را در فواصل زمانی معین میان خود تقسیم نمایند. هدف شرکت تعاونی نیز به دست آوردن نفع مادی است اما این نفع در چهره سود به مفهوم حسابداری تجلی نمی یابد بلکه در چهره هزینه کمتر متجلی می گردد. مثلاَ فرض کنید فروشنده مواد غذایی کالا را از تولید کننده خریداری می کند و با سود 20% به مصرف کنندگان می فروشد. بدیهی است برای مصرف کننده مقدور نیست که برای خریدهای جزئی به تولیدکننده مراجعه نموده و 20% سود پرداختی به فروشنده را صرفه جویی کند اما این امکان وجود دارد که اهالی یک محل با آوردن سرمایه های جزیی شرکتی ایجاد نمایند که وظیفه آن خرید مایحتاج عمومی از تولیدکننده و آنگاه فروش آن به شرکای شرکت به قیمت تمام شده باشد. اعضای شرکت بر این باورند که این سرمایه گذاری جزئی که نتیجه آن خرید مایحتاج روزانه به قیمت ارزانتر است، در مجموع به نفع آن هاست. البته واضح است که در شرکتی با این وظیفه سود قابل تقسیمی در پایان سال مالی وجود نخواهد داشت. این ویژگی، وجه امتیاز اساسی شرکت تعاونی با دیگر انواع شرکت است.
برای ثبت علامت تجاری از کجا آغاز کنیم ؟