عنصر کلیدی معرف یک کالا و یا خدمات، برند آن است که می تواند منحصر به فرد باشد. هر چقدر علامت تجاری مبتکرانه و خلاقانه تر باشد خریدار را بیشتر به خود جذب می کند. گرفتن کارت بازرگانی فوری یکی از قدیمی ترین تعاریف علائم تجاری توسط انجمن بازاریابی آمریکا (AMA) در سال 1960 ارائه گردیده است. این تعریف بر اهمیت برند و علامت های به کار رفته در یک مارک تجاری به عنوان مبنایی برای تمیز آن برند تجاری از برند های دیگر تاکید می کند. بنا بر تعریف انجمن بازاریابی آمریکا علامت تجاری عبارت است از: یک اسم، علامت، نماد یا طرح، یا ترکیبی از آن ها به منظور شناسایی کالاها و خدمات ارائه شده توسط یک فروشنده یا گروهی از فروشندگان و تمیز دادن آن ها از محصولات رقبا.
- صفات مشخصه برند
صفات مشخصه برند تجاری، دارا بودن اصالت و تازگی است و این دو حاصل نمی شود مگر با ابتکار. با این حال استعمال یک علامت تجاری برای کالاهای غیر مشابه اشکال ندارد. چنانکه محصولات متعدد یک بازرگان می تواند دارای یک علامت باشد و دیگری نمی تواند در کالای مشابه علامت ثبت شده وی را بکار برد.
اصالت به این معنی است که اختصاصی باشد و علامت استعمال شده از طرف دیگری در کالای مشابه نباشد.
تازگی عبارت از این است که علامت ثبت شده به جهت تغییرات حاصله در آن از علامت سابق کاملاَ مشخص و متمایز باشد.
-
طبقه بندی علامت تجاری
1.صنایع و محصولات شیمیایی
2.فلزات و مصنوعات فلزی
3.دستگاه و لوازم آلات فنی و علمی و صنعتی
4.مصنوعات و اشیاء ساخته شده از مواد مختلف
5.مصنوعات نساجی
6.اسباب بازی و لوازم ورزش
7.مواد غذایی و محصولات کشاورزی
8.سایر موارد
-
علائم غیر قابل ثبت
مطابق ماده 5 قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب 1310 ، علائم ذیل قابل ثبت نیستند.
1.علائم دولتی، مملکتی و رسمی (مانند آرم جمهوری اسلامی ایران، هلال احمر و ...)
2.علائم منافی نظم یا عفت عمومی
3.علائمی که عنوان یا اسم عمومی و مورد استفاده همگانی باشد مثل عنوان پارچه، ماشین و ...
4-علائمی که قبلاَ به ثبت رسیده باشند. (به منظور حصول اطمینان از عدم ثبت برند پیشنهادی خود می توانید به پایگاه اطلاعاتی روزنامه رسمی کشور مراجعه نمایید ).
5.کلمات یا عباراتی که به نوعی انتساب به سازمان ها یا مقامات رسمی ایران را تداعی یا القا نماید ، از قبیل کلماتی چون انقلابی یا دولتی و نظایر آن ها
-
ثبت اجباری علامت
ثبت علامت تجاری مطابق قانون و آیین نامه آن اجباری نیست.یعنی اگر کسی علامت برای کالای خود انتخاب کرد و استعمال نمود و آن را به ثبت نرسانید وی را الزام نمی کنند.
ولی در تبصره ماده یک قانون ثبت علائم و اختراعات مواردی را که دولت داشتن و ثبت علامت تجاری را اجباری و از قاعده فوق مستثنی دانسته اعلام کرده و در اجرای این تبصره تصویبنامه مورخه 3/2/28 هیات وزیران ثبت علائم کالای زیر را اجباری کرده است :
1-دارو های اختصاصی ( اسپسیالیته ) مورد استعمال طبی یا بیطاری
2-مواد غذایی که در لفاف و ظرف مخصوص باشند.
3-مشروبات و آب های گازدار
4- لوازم آرایش که برای استعمال مستقیم بر روی پوست انسان به کار می رود.
-
مدارک مورد نیاز برای تقاضای ثبت برند به شرح ذیل می باشد:
1.مدارک هویت اشخاص حقیقی(کپی شناسنامه،کپی کارت ملی)
2.مدارک هویت اشخاص حقوقی (آگهی تاسیس و هر گونه تغییرات)
3.اگر برند لاتین باشد یا ریشه عربی داشته باشد باید کارت بازرگانی داشته باشید.
4.نمونه علامت (باید یک نمونه را آپلود کرده و همزمان با پر کردن اظهارنامه و چند نمونه گرافیکی از علامت را همراه با دیگر مدارک تقدیم نمایید.)
5.باید مدارکی را که نشان دهنده ی فعالیت شما در حوزه معینی همچون آموزشی،پزشکی و ...باشد را که می خواهید علامت مربوط به آن را ثبت کنید ارایه دهید.
6.چنانچه می خواهید در صورت نیاز از حق تقدم استفاده کنید باید مدارک مربوط به آن را همزمان که اظهارنامه را تسلیم می کنید تسلیم نمایید.
7.کپی جواز تاسیس بهره برداری، پروانه ساخت و یا هر گونه مجوز فعالیت(برای اشخاص حقوقی)
8.مهر شرکت
9.اگر متقاضی ثبت برند، خارجی می باشد باید معادل ارزی هزینه های ثبتی را بپردازد.
10.هزینه اظهارنامه اشخاص حقیقی و حقوقی مطابق جدول تعیین شده می باشد.
11.مدارک مربوط به نماینده یا وکیل که دارای حق امضا باشند (چنانچه برای انجام امور از وکیل استفاده می نمایید).
-
مراحل ثبت علائم تجاری
ابتدا به پایگاه اینترنتی مالکیت صنعتی (قسمت ثبت علائم تجاری) مراجعه نمایید و اظهارنامه ثبت برند را در سامانه تکمیل کنید. در این پایگاه اینترنتی، یک لینک ثبت نام وجود دارد که باید بر روی آن کلیک کنید. سپس وارد اولین مرحله ثبت نام شده و مراحل ثبت نام را به ترتیب ذیل گام به گام طی نمایید.
-انتخاب نوع اظهارنامه
- پر کردن مشخصات مالک (اطلاعات شخص حقیقی یا حقوقی را وارد کنید و چنانچه فرد از وکیل یا نماینده قانونی استفاده می کند مشخصات او را درج نمایید)
- بارگذاری مدارک ذکر شده ( مدارک مورد نیاز را باید برای ثبت اینترنتی برند اسکن کرد)
- بررسی دوباره و تایید اطلاعات و مدارک
- پرداخت هزینه ثبتی از طریق اینترنت
- دریافت شماره اظهارنامه و رمز از طریق تلفن (بعد از اتمام مراحل ثبت نام و تکمیل آن، سیستم نام کاربری، کلمه عبور و کد رهگیری را به شخص می دهد).
سپس نوبت به امضای نسخه تایید شده می رسد که فرد باید یکی از نسخه ها را با مدارکی که قبلا برابر با اصل شده اند، همراه با فیش به آدرس مرکز ارسال نماید.
بعد از تکمیل اظهارنامه ثبت برند و ارائه مدارک، کارشناس مربوطه رسیدگی نهایی کرده و نتیجه را اعلام می نماید. نتیجه ممکن است ثبت برند و یا رد آن باشد. چنانچه ایرادی وجود نداشته باشد بعد از انجام رسیدگی و تایید ثبت علامت تجاری، مراتب ثبت و واریز مبلغ نهایی به متقاضی اطلاع داده می شود. سپس از طریق سایت در روزنامه رسمی قوه قضاییه اعلام می شود و بعد از طی یک ماه وارد پرونده در سایت اداره مالکیت صنعتی می گردد.
لازم به ذکر است بعد از تهیه ی مدارک و ثبت در سامانه، باید درخواست خود را از طریق سایت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور پی گیری کرد. علاوه بر سامانه، فرایند پیگیری و تکمیل در سامانه از طریق پیامک و ایمیل نیز انجام می شود. لذا باید آدرس ایمیل و شماره همراه معتبر باشد و متعلق به رابط پیگیری باشد تا متقاضی در پیگیری اداری با مشکل روبرو نگردد.
بعد از انتشار آگهی ثبت برند ممکن است شخص ذینفعی اعتراضی داشته باشد. در این صورت اداره مالکیت صنعتی رونوشت اعتراض نامه را برای شخص متقاضی می فرستد و به او مهلت می دهد تا از خود دفاع کند. فرد متقاضی نیز با ارائه استدلالات خود، اعتراض نامه را به اداره می فرستد. اگر متقاضی یادداشت متقابل را بفرستد اداره رونوشت را در اختیار فرد ذینفع قرار داده و سپس تصمیم می گیرد که علامت تجاری را رد کند یا ثبت نماید.
- مقررات جزایی
به دعاوی حقوقی و جزایی مربوط به علائم تجاری در محاکم تهران رسیدگی می گردد.( ماده 46 قانون ثبت علائم و اختراعات).
براساس قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب سال 1362 برای اشخاصی که علائم ثبت شده دیگران را جعل کنند و یا با علم به مجعول بودن آن ها استفاده نمایند و یا با تغییراتی جزیی در آن ها به نحوی که فریب دیگران را فراهم می آورد به کار گیرند، به مجازات شلاق تا 74 ضربه محکوم خواهند شد.
همچنین به موجب ماده 123 هر کس محصولی را که دارای علامت مجعول یا تقلیدی بوده یا دارای علامتی می باشد که من غیر حق استفاده شده است از کشور صادر یا به آن وارد نماید ، به حبس از سه ماه تا سه سال محکوم می شود. ضمناً به موجب ماده 124 اشخاص ذیل به حبس تا شش ماه محکوم خواهند شد:
1.کسانی که علامت تجاری اجباری را در روی محصولی که اجباراَ باید دارای آن علامت باشد استعمال نکنند.
2.کسانی که عالماَ محصولی را به معرض فروش گذاشته یا بفروشند که دارای علامتی نباشد که برای آن محصول اجباری است.
ثبت انحلال شرکت سهامی